Phía sau người Account
Phía sau những người làm Creative là bóng dáng người Account. Phía sau những dòng tiền được thôi thúc đổ về tài khoản của công ty và các đối tác sản xuất là bóng dáng người Account. Phía sau bảng doanh mục khách hàng là bóng dáng người Account. Phía sau những công việc, quy trình, và các mối quan hệ cũng là bóng dáng người Account. Vậy, phía sau người Account là bóng dáng ai đây?
Có đôi lúc trên chặng đường làm nghề, tôi cảm thấy rất chán nản, rất cám cảnh cho cái gọi là thân phận Account: thân phận con sen, con ở, con quay, con lật đật, và cả con dâu nữa. Sáng lụi hụi đến sớm để lên lịch things-to-do, làm một hồi ngẩng mặt lên mới thấy lác đác mấy mạng Creative khởi động máy; mải miết chạy marathon jobs này jobs kia hết một ngày. tối đến bà con ra về hết, quay qua quay lại thấy văn phòng chẳng còn ai thì mới giảm tốc, thả lỏng, đi về. Sau lưng người Account gần như chẳng có ai, nếu có thì chắc cũng chỉ là lác đác những người làm Account khác. Với cái nghề như vậy thì lấy gì để làm động lực, lấy gì để thúc đẩy, lấy gì để đi lâu, đi xa,…
Sau nhiều năm nhìn lại, tôi thấy nghề quảng cáo không phải là nghề lấp lóa lung linh như khi mình hình dung ở vị trí người ngoài cuộc; làm công việc Account Management lại càng ảm đạm, thử thách chập chùng. Thế nhưng, chính vì cái xù xì (chỉ khi va chạm mới biết) của nghề Quảng Cáo, chính vì cái hỗn mang, be bét (chỉ khi càn-quét mấy năm mới vỡ lẽ ra) của việc làm Account Management; tôi mới thực sự thấy mình may mắn bởi được sống quá-đã. Cảm giác “quá-đã” này, đặc biệt lắm, đó là cảm giác của kẻ sống-xót sau các cuộc trường chinh, ngỡ đôi lúc tưởng đánh mất chính mình trong cái quay cuồng của vòng xoáy công việc.
Nghề Quảng Cáo rất bát-nháo. Mọi thứ đều là vô hình, cảm tính, lúc này lúc khác. “Barem” tiêu chuẩn này kia chỉ để cho có, đến lúc thực thi, hành sự thì chỉ… chúng nó với nhau. Anh làm được tôi cũng làm được. Agency A làm một project $300.000, muốn thì Agency B cũng làm một project nhưng chỉ nửa giá thôi cũng “lời” rồi. Đã thế, cái nghề Account Management lại rất lờ-nhờ: Creative còn có idea, có visuals, có works; Producers còn có phim này, clip kia, ekip nọ; Writer còn có câu, có chữ; Account chẳng có gì để “show” cả; đụng “món” nào cũng bị các phòng ban, đồng nghiệp, đối tác,… “xí” hết phần.
Nghe ra thì có vẻ chông gai, đầy ái ngại thế nhưng con đường làm nghề Account Management lại là con đường cho phép tôi sống một cuộc đời thoải mái; tôi càng hiểu rõ điều này hơn sau khi đã đi một con đường ngắn “ăn với brand Yomost, ngủ với brand Yomost”. Nói đến “một cuộc đời thoải mái” ở đây không có nghĩa rằng: Quảng Cáo là cái nghề cho mình ăn ngon mặc đẹp; Account Management là cái nghề muốn làm gì thì làm. Tất cả không phải để cộp-mác sành điệu class này class kia, “hot job” thời thượng này nọ để “loè” thiên hạ. Với tôi, đi đến tận cùng, nó lại là cái nghề “con người” nhất, nó giúp tôi hiểu chính mình từ tính tốt đến cả tính xấu. tôi là ai, quan điểm sống, thái độ sống,.. như thế nào, làm Account Management là nó… lộ ra hết.
Những ngày đầu, khi làm Account Management, tôi khăng khăng cái kiểu: Tôi là người có nguyên tắc. Một tuyên ngôn quá ngầu, quá rổn rảng, khiến tôi hết sức tự-hào; thêm vào đó là chút “năng khiếu” phản biện nên khó có ai tranh luận với tôi mà xong được. Một khi đã tin điều gì thì tôi phải sống chết, phải bất chấp để “bảo vệ” điều đó đến cùng. Làm nghề, tôi nhận thức rõ kiểu áp-đặt như vậy là một tính xấu. Cái tính hay áp-đặt này khiến tôi không bao giờ thấy mình sai. Tôi bắt đầu điều chỉnh tính xấu của mình bằng con đường tư duy đa chiều. Và, thế là tôi “khai phá” được thêm vế thú vị phía sau: tôi là người có nguyên tắc. Nhưng, nếu ai phản đối nguyên tắc của tôi thì tôi sẽ có những nguyên tắc khác.
Quay lại câu hỏi: Phía sau một người Account là bóng dáng ai? Người Account chỉ có mình với một phiên bản mới của chính mình. Suốt những năm qua, điều duy nhất thôi thúc tôi còn ở lại với nghề, còn đi trên đường làm nghề, còn sống được với nghề chính là niềm cảm hứng “tôi với phiên bản mới của chính mình”.